Piaśniki to niezwykle ważna część Świętochłowic, która pełni istotną rolę w strukturze miasta. Dzielnica ta graniczy z kilkoma innymi obszarami, co przyczynia się do jej znaczenia w regionie. Od północy sąsiaduje z Chropaczowem, a od zachodu z Lipinami. Dodatkowo, od południa Piaśniki graniczą z Centrum, co wpływa na ich urbanistykę i dostępność.
Od wschodu dzielnica graniczy z Chorzowem, co wzmacnia jej społeczne oraz gospodarcze powiązania z innymi obszarami metropolii.
Historia dzielnicy
Założenie dzielnicy
Obszar, który obecnie nazywamy Piaśnikami, nie był w przeszłości samodzielną jednostką osadniczą. W początkach XIX wieku tereny te były dużą enklawą leśną, z licznymi polami uprawnymi, łąkami oraz stawami. Rozwój tej dzielnicy rozpoczął się na poważnie w 1859 roku, kiedy to zbudowano pałac dla dyrekcji kopalń i hut rodziny Donnersmarcków, obok którego stworzono okoliczny park. Z biegiem lat powstały także domy robotników, a w 1865 roku wybudowano szpital przeznaczony dla pracowników spółki. Początkowo miejscowość nosiła nazwę kolonia Świętochłowice, a na mapach z 1874 roku pierwszy raz pojawiła się nazwa Colonie Piasniki. Pod koniec XIX wieku, w 1890 roku, kolonia ta liczyła zaledwie 15 domów, a od 1879 roku była częścią Lipin.
Wiek XX
Intensywny rozwój górnictwa na terenach Piaśnik doprowadził do potrzeby rozbudowy zabudowy mieszkalnej. W tym celu zaadaptowano kompleks dawnego szybu Matylda Wschód, a w 1934 roku przekształcono dawną cechownię, wagę i łaźnię. W 1906 roku oddano do użytku nowy szpital, którego architektura była imponująca – ceglany gmach z centralnym, niewielkim ryzalitem, zwieńczony stromym dachem. Ten nowoczesny szpital mógł pomieścić 75 pacjentów. W tym samym okresie przy szpitalu wybudowano również kaplicę, która jako pierwsza stała się obiektem sakralnym w Piaśnikach.
Po I wojnie światowej napięcia związane z planowanym przyłączeniem Piaśnik do Niemiec lub Polski były odczuwalne wśród mieszkańców. W końcówce 1918 roku relacje z władzami były napięte, co doprowadziło do strajków w zakładach cynkowych Huta Silesia oraz kopalni Matylda. W letnich miesiącach 1919 roku zaczęto formować tajne zbrojne siły, w tym POW Górnego Śląska. Augustyn Jancik z jego grupą zdobył w wartowni Grenzschutzu broń, co przyczyniło się do wzrostu napięć. Podczas I powstania śląskiego obszar między Piaśnikami a Lipinami stał się polem walki, gdzie powstańcy stawiali opór Niemcom. Chociaż nie udało się zdobyć broni ani piaśnickiego zamku, miały miejsce brutalne starcia. Warto zaznaczyć, że w w/w zamku znaleźli śmierć powstańcy. W drugiej fali walk, podczas II powstania śląskiego, Piaśniki zostały zajęte przez lokalnych peowiaków 23 sierpnia 1920 roku, chociaż większe bitwy nie miały tam miejsca.
W wyniku plebiscytu z 20 marca 1921 roku mieszkańcy Piaśnik pogłosowali w swojej gminie Lipiny, przy czym 56,4% opowiedziało się za Polską, a reszta za Niemcami. W maju tego samego roku miało miejsce III powstanie śląskie, które rozpoczęło się w Piaśnikach 3 maja, gdzie miasto zostało zajęte bez walki i pozostało w polskich rękach do zakończenia insurekcji. Ku czci powstańców, którzy zginęli w walkach, w 1937 roku postawiono pomnik w parku, który przetrwał do czasu wojny. Po jej zakończeniu, w latach 70., pomnik został odtworzony.
W czerwcu 1922 roku, oczekując przybycia polskich wojsk, mieszkańcy zbudowali cztery bramy triumfalne prowadzące od Piaśnik do rynku w Lipinach. W okresie międzywojennym zaczęły powstawać jednorodzinne domki zwane domkami fińskimi, które istnieją tam do dziś. W lipcu 1938 roku oddano do użytku kościół, przekształcając salę taneczną w Nawrat w stację duszpasterską o nazwie Lokalia Najsłodszego Serca Pana Jezusa w Szarlocińcu-Piaśnikach. Przed wybuchem wojny postawiono w parku także schron.
W nocy z 29 na 30 sierpnia 1939 roku miały miejsce walki na pasie granicznym w okolicach Chropaczowa, podczas których obrońcy Świętochłowic starli się z Freikorpsem. Po rozpoczęciu II wojny światowej miały miejsce różne potyczki w Piaśnikach. W nocy z 2 na 3 września, obrońcy z Lipin wycofali się do Piaśnik, gdzie dołączyli do oddziałów z Chorzowa i Katowic, co spowodowało wymianę ognia. Niestety, 3 września Piaśniki zostały już zajęte przez niemieckie wojsko. W styczniu 1945 r., w momencie gdy wojska radzieckie zbliżały się do Lipin, Wehrmacht zorganizował linię obrony pomiędzy Piaśnikami a Świętochłowicami, by powstrzymać ofensywę radziecką. 28 stycznia wojska radzieckie, dowodzone przez płk. Seredina, wkroczyły do miasta od strony Zabrza.
Dzielnica Świętochłowic
W 1951 roku Piaśniki, wraz z Lipinami, weszły w skład większej jednostki administracyjnej – miasta Świętochłowice. Lata 70. były czasem znaczącej zabudowy dzielnicy. W 1979 roku oddano do użytku nową szkołę z krytym basenem. W kolejnych latach, w 1980 roku, zmodernizowano szpital, a w 1990 roku oddano do użytkowania kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa. Na obrzeżach dzielnicy powstał także Ośrodek Sportu i Rekreacji Skałka.
W grudniu 1997 roku Rada Miejska Świętochłowic podjęła uchwałę w sprawie nadania, zmiany i zniesienia nazw dzielnic, co dało Piaśnikom status samodzielnej dzielnicy.
Komunikacja
W Piaśnikach można zauważyć ważne szlaki komunikacyjne, które znacząco wpływają na codzienne życie mieszkańców. Warto zwrócić uwagę, że przez teren tej dzielnicy wahają się dwie kluczowe arterie drogowe. Mowa tu o ulicy Chorzowskiej, która biegnie ze wschodu na zachód oraz ulicy Bytomskiej, prowadzącej z północy na południe. Południowa granica dzielnicy wyznaczona jest także przez Drogową Trasę Średnicową (DTŚ), która łączy wiele istotnych punktów w regionie.
W kontekście komunikacji miejskiej, zarządza nią Zarząd Transportu Metropolitalnego, który obsługuje sieć tramwajową i autobusową. Na terenie Piaśnik kursują linie tramwajowe, takie jak 6, 7, 9, 10 oraz 17. Oprócz tego, mieszkańcy korzystają również z linii autobusowych: M1, 102, 201 i 840, co zapewnia wysoki standard mobilności mieszkańców.
Historia
W 1818 roku rozpoczęto budowę pierwszej na Górnym Śląsku drogi bitej, która miała za zadanie połączyć Gliwice z Królewską Hutą. Ta ważna inwestycja przebiegała m.in. przez Piaśniki i Lipiny i była inicjatywą Zarządu Huty Królewskiej. Ukończenie budowy miało miejsce w 1826 roku, a drogę nazwano Kronprinzenstrasse, co oznacza Drogę Następcy Tronu, upamiętniając Fryderyka Wilhelma IV. Po pewnym czasie, trasa zyskała również nazwę Lenina, która obowiązywała do 1990 roku.
Warto również wspomnieć o historii komunikacji w tej dzielnicy. Pierwsza linia tramwajowa, znana jako wąskotorowa kolejka uliczna, z napędem parowym, została uroczyście uruchomiona 30 grudnia 1894 roku. Natomiast w 1900 roku do armii tramwajów dołączyła druga linia, która była już elektryczna, co z pewnością ułatwiło transport mieszkańców i przyczyniło się do rozwoju regionu.
Pozostałe obiekty w kategorii "Dzielnice":
Lipiny (Świętochłowice) | Zgoda (Świętochłowice) | Centrum (Świętochłowice)Oceń: Piaśniki