Foryska, znana także jako Staw Foryśka, to niewielki akwen wodny zlokalizowany przy Osiedlu Piaśniki II w Świętochłowicach, które znajduje się w województwie śląskim. Jest to miejsce, które wyróżnia się cennymi walorami przyrodniczymi i stanowi część terenu użytku ekologicznego.
Staw Foryśka jest jednym z ważniejszych obiektów przyrodniczych na terenie miasta Świętochłowice. Jego ekosystem jest domem dla wielu gatunków zwierząt, z których wiele to gatunki rzadkie w skali regionu. Te dzikie stworzenia podlegają w Polsce ochronie prawnej i są kluczowymi elementami zachowania bioróżnorodności w regionie.
W obrębie akweny oraz jego najbliższego otoczenia można zauważyć bogactwo faunistyczne, które jest powodem do troski o ochronę tych unikalnych ekosystemów, co jednocześnie podkreśla znaczenie i wartość Stawu Foryśka dla lokalnej przyrody.
Flora
Wzdłuż linii brzegowej można spotkać zróżnicowaną roślinność wynurzoną, która tworzy szerokie pasma szuwarów. W takim środowisku wyróżnia się głównie pałka (Typha), której obecność jest typowa dla tego rodzaju ekosystemów.
Brzegi stawu zdobią również wierzby (Salix), które dodają naturalnego uroku otoczeniu. Oprócz nich, można tam zauważyć bez czarny (Sambucus nigra) oraz inne nasadzane drzewa i krzewy, które wzbogacają florę regionu.
charakterystycznymi dla tego obszaru są także gęste zarośla rdestowca (Reynoutria), rośliny, która choć piękna, jest gatunkiem obcym i niezwykle ekspansywnym. Jej intensywny wzrost sprawia, że w wielu miejscach wypiera ona rodzime gatunki roślin, co wpływa na bioróżnorodność tego ekosystemu.
Dookoła stawu dominują głównie obszary łąkowe, które stanowią ważny element ekosystemu. Część terenów zajmuje hałda, a na jej szczycie rośnie topolowy zagajnik, co dodatkowo podkreśla różnorodność roślinności w tym krajobrazie.
Fauna
Ptaki
Na tym obszarze, przyroda oferuje niezwykłe doświadczenia, w tym gniazdowanie unikalnych gatunków ptaków. W szczególności, w nadbrzeżnych zaroślach można spotkać remiza (Remiz pendulinus), który buduje swoje gniazda w tutejszym ekosystemie. Szuwary w pobliżu zbiornika wodnego są domem dla wielu łysk (Fulica atra) oraz kokoszek wodnych (Gallinula chloropus), które licznie się tam gniazdują.
Na stawie zauważyć można kaczki krzyżówki (Anas platyrhynchos), które są najpospolitszym gatunkiem kaczek w Polsce. Warto dodać, że różne ptaki przybywają tu na sezon lęgowy, podczas gdy inne odwiedzają akwen tylko sporadycznie. Na powierzchni wody dostrzec można perkoza dwuczubego (Podiceps cristatus), jaskółki oknówki (Riparia riparia) oraz rybitwy czarne (Chlidonias niger), które wprowadzają dodatkowy urok do tej bioróżnorodnej okolicy.
W zaroślach opodal brzegów gniazdują również drobne ptaki śpiewające, w tym łozówki (Acrocephalus palustris), potrzosy (Emberiza schoeniclus) oraz cierniówki (Sylvia communis). Należy podkreślić, że wszystkie wymienione tu ptaki są objęte w Polsce ochroną prawną.
Płazy
Wzdłuż brzegu akwenu oraz w szuwarach swoje siedliska mają żaby, a w szczególności przedstawiciele grupy zielonych, do których należy prawdopodobnie żaba jeziorkowa (Rana lessonae). Nieopodal zbiornika można również spotkać inne gatunki płazów, które przybywają tutaj na czas godów. W tej okolicy można natknąć się na traszkę zwyczajną (Triturus vulgaris), ropuchę szarą (Bufo bufo) oraz żabę trawną (Rana temporaria).
Ryby
Akwen ten obfituje w różnorodne gatunki ryb, które są szczególnie atrakcyjne dla wędkarzy. Można tu obserwować wzdręgi (Scardinius erythrophthalmus), karasie srebrzyste (Carassius gibelio), karasie pospolite (Carassius carassius), słonecznice (Leucaspius delineatus) oraz karpie (Cyprinus carpio), które zostały celowo wprowadzone przez wędkarzy do tego ekosystemu.
Owady
W wodzie tutejszego akwenu rozwijają się również rozmaite bezkręgowce, które pełnią kluczową rolę w lokalnej sieci pokarmowej. Wśród owadów można napotkać larwy ochotek (Chironomidae) oraz inne muchówki, a także larwy ważek (Odonata) i chrząszczy wodnych. Na tafli wody dostrzelać można nartnikowate (Gerridae), które są reprezentantami rzędu pluskwiaków różnoskrzydłych (Heteroptera).
Ochrona
Uchwała Rady Miejskiej w Świętochłowicach, która nosi numer VIII/76/2003 i została podjęta dnia 20 sierpnia 2003 roku, stanowi znaczący krok w kierunku ochrony przyrody. Opublikowana w Dzienniku Urzędowym Województwa Śląskiego z dnia 10 października 2003 roku, pod numerem 92, poz. 2447, utworzyła użytek ekologiczny Staw Foryśka o powierzchni 5,7 ha.
W ramach tego działania, objęto ochroną zarówno sam akwen, jak i teren przylegający do niego, co ma na celu zachowanie unikalnej bioróżnorodności tego obszaru. Aby ułatwić mieszkańcom i turystom zrozumienie ekosystemu, na terenie stawu umieszczono tablice dydaktyczne, które opisują wybrane gatunki flory oraz fauny występujące w tym miejscu.
Dodatkowo, staw jest zarządzany przez lokalne koło wędkarskie, które dba o utrzymanie tego obszaru oraz promuje jego walory przyrodnicze.
Przypisy
- Olga Krzyżyk: Zmiana granic użytku ekologicznego Foryśka. To możliwe?. [w:] naszemiasto.pl Świętochłowice [on-line]. Polska Press, 12.04.2018 r. [dostęp 13.06.2018 r.]
- Wykaz użytków ekologicznych w województwie śląskim. Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska. [dostęp 13.06.2018 r.]
- Krzysztof M. Rostański. Użytki ekologiczne jako miejsca fascynacji przyrodniczych. „Przegląd Komunalny”, 2008 r., s. 80.
- Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 r., s. 79, ISBN 83-239-9607-5.
- Rejestr Użytków Ekologicznych w województwie śląskim. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach. Brak numerów stron w książce.
Oceń: Foryska