Jerzy Jan Stroba, urodzony 17 grudnia 1919 roku w Świętochłowicach, a zmarły 12 maja 1999 roku w Poznaniu, to postać o doniosłym znaczeniu dla polskiego Kościoła rzymskokatolickiego. W swojej karierze pełnił szereg istotnych ról, zarówno jako duchowny, jak i akademik.
Był doktorem nauk teologicznych oraz rektorem Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie w latach 1955-1958. Jego działania w tym okresie miały ogromny wpływ na formację duchowieństwa śląskiego.
W 1958 roku objął urząd biskupa pomocniczego diecezji gorzowskiej, pełniąc tę funkcję do roku 1972, kiedy to stał się biskupem diecezjalnym szczecińsko-kamieńskim. W kolejnych latach jego kariera przyspieszyła, a w 1978 roku został mianowany arcybiskupem metropolitą poznańskim, co potwierdziło jego znaczącą rolę w polskim Kościele.
W latach 1974-1983 Jerzy Stroba piastował również stanowisko wiceprzewodniczącego Rady Konferencji Biskupów Europy, co podkreśla międzynarodowy zasięg jego działalności religijnej. Od 1996 roku był arcybiskupem seniorem archidiecezji poznańskiej, co związane było z jego długoletnią służbą na rzecz Kościoła i społeczności wiernych.
Życiorys
Jerzy Stroba przyszedł na świat 17 grudnia 1919 roku w Świętochłowicach. W okresie od 1929 do 1937 roku uczęszczał do Neoklasycznego Gimnazjum im. Odrowążów w Chorzowie, które ukończył, zdobywając świadectwo dojrzałości. W 1937 roku rozpoczął swoją formację kapłańską w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym w Krakowie, a od 1938 roku również studiował na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W wyniku zamknięcia uczelni oraz seminarium przez okupantów, musiał przerwać studia, które wznowił w Akademii Filozoficzno-Teologicznej w Widnawie w latach 1940-1943. 19 grudnia 1942 roku we Wrocławiu przyjął święcenia kapłańskie z rąk arcybiskupa kardynała Adolfa Bertrama.
W 1946 roku ukończył studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, uzyskując tytuł magistra teologii. Na tej samej uczelni w 1952 roku obronił doktorat z teologii dogmatycznej na podstawie dysertacji poświęconej zagadnieniu nieskończoności w myśli św. Bonawentury. W latach 1943-1945 pełnił obowiązki wikariusza w parafiach św. Marii Magdaleny w Chorzowie oraz Imienia Najświętszej Maryi Panny i św. Bartłomieja w Piekarach Śląskich. W 1949 roku został wikariuszem w parafii św. Józefa w Katowicach, a w latach 1950-1955 pełnił funkcję rektora kościoła wizytek w Siemianowicach Śląskich. W 1958 roku objął stanowisko proboszcza w parafii św. Józefa w Katowicach.
W latach 1945-1946 był prefektem w Liceum Ogólnokształcącym w Nowej Wsi, a potem w Koedukacyjnym Liceum Ogólnokształcącym w Pszczynie. W latach 1946-1950 uczył w Gimnazjum i Liceum Żeńskim w Katowicach. Od 1949 do 1952 roku był związany z redakcją „Gościa Niedzielnego”. W katowickiej kurii diecezjalnej pracował w Komisji Artystycznej Budownictwa Sakralnego, pełniąc również funkcje cenzora ksiąg religijnych oraz egzaminatora prosynodalnego.
W latach 1952-1958 nauczał teologii dogmatycznej w Wyższym Seminarium Duchownym oo. Franciszkanów w Panewnikach. Od 1955 roku prowadził wykłady z sakramentologii, a od 1957 roku zajmował się także historią sztuki kościelnej, wykładając w seminariach śląskim, częstochowskim oraz krakowskim. Pełnił urząd rektora Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie w latach 1955-1958. Jako biskup pomocniczy gorzowski wykładał sakramentologię i homiletykę w Wyższym Seminarium Duchownym w Gościkowie-Paradyżu.
4 lipca 1958 roku papież Pius XII powołał go na biskupa tytularnego Aradusu oraz biskupa pomocniczego archidiecezji gnieźnieńskiej z przynależnością do ordynariatu gorzowskiego. Jego święcenia biskupie miały miejsce 16 listopada 1958 roku w prokatedrze Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gorzowie Wielkopolskim. Konsekrował go arcybiskup metropolita poznański Antoni Baraniak, w asyście Wilhelma Pluty i Juliusza Bieńka. Jako dewizę biskupią przyjął słowa „Da instrumentum Tuum esse” (Pozwól być Twoim narzędziem).
16 września 1967 roku oficjalnie ustanowiono go biskupem pomocniczym w Gorzowie Wielkopolskim. W latach 1958-1972 pełnił obowiązki wikariusza generalnego, a także przewodniczył Wydziałowi Nauki Katolickiej, Komisji Liturgicznej oraz Komisji Sztuki Kościelnej. Po śmierci arcybiskupa krakowskiego Eugeniusza Baziaka w 1963 roku, był jednym z kandydatów na jego następcę przedstawionym władzom państwowym obok Karola Wojtyły oraz Tadeusza Fedorowicza.
28 czerwca 1972 roku, na mocy decyzji papieża Pawła VI, objął biskupstwo diecezjalne reaktywowanej diecezji szczecińsko-kamieńskiej. Kanoniczne objęcie pasterzowania w diecezji miało miejsce 7 lipca 1972, natomiast 8 października 1972 roku odbył ingres do katedry św. Jakuba w Szczecinie. Zorganizował kurię diecezjalną oraz sąd duchowny, a także zreorganizował sieć parafii, erygując 49 nowych placówek duszpasterskich. Doprowadził do odbudowy 68 kościołów, a także do powojennego odrestaurowania katedry, dążąc do uzyskania pozwolenia na budowę diecezjalnego seminarium duchownego.
21 września 1978 roku papież Jan Paweł I mianował go arcybiskupem metropolitą poznańskim. Kanoniczne objęcie archidiecezji miało miejsce 7 października 1978, a ingres do archikatedry Świętych Piotra i Pawła w Poznaniu odbył się 12 listopada 1978 roku. Przyjął urząd wielkiego kanclerza Papieskiego Wydziału Teologicznego w Poznaniu. W archidiecezji zorganizował kongres eucharystyczny oraz synod. W 1983 roku podejmował w Poznaniu papieża Jana Pawła II w czasie jego II podróży apostolskiej do Polski. 11 kwietnia 1996 roku Jan Paweł II przyjął jego rezygnację z obowiązków jako arcybiskupa metropolity poznańskiego.
W ramach działań Episkopatu Polski, Jerzy Stroba pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Katechetycznej od 1958 do 1996 roku, będąc członkiem Komisji Duszpasterstwa Ogólnego od 1963 roku. Jego działalność obejmowała również członkostwo w Radzie Głównej od 1974 roku. Od 1980 roku uczestniczył w pracach Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu, początkowo jako członek, a następnie od 1994 roku jako współprzewodniczący. Brał udział w wielu ważnych wydarzeniach kościelnych, m.in. był członkiem Komisji ds. Konwencji między Watykanem a Polską oraz w Radzie Konferencji Biskupów Europy.
W czasie swej kariery konsekrował biskupów pomocniczych, m.in. Stanisława Napierałę (1980) oraz Zdzisława Fortuniaka (1982), a także biskupa pomocniczego kaliskiego Teofila Wilskiego (1995). Był współkonsekratorem przy sakrze biskupa diecezjalnego łódzkiego Józefa Rozwadowskiego (1968) oraz wielu innych biskupów.
Jerzy Stroba zmarł 12 maja 1999 roku w Poznaniu i został pochowany 16 maja 1999 roku w archikatedrze poznańskiej.
Wyróżnienia
Jerzy Stroba został uhonorowany jako honorowy obywatel przez dwa miasta. W 1993 roku otrzymał to zaszczytne wyróżnienie od Świętochłowic, a trzy lata później, w 1996 roku, równie zaszczytnie został uhonorowany przez Poznań.
Pozostali ludzie w kategorii "Duchowieństwo i religia":
Maria Dulcissima Hoffmann | Teodor Kubina | Werner Dettloff | Engelbert Ramola | Antoni Kiełbasa | Jerzy PilarskiOceń: Jerzy Stroba