Edwin Kowalik

---

Życie

Dzieciństwo Edwina Kowalika miało miejsce w Częstochowie, gdzie żył z rodzicami i rodzeństwem do 1935 roku. Niestety, z powodu urazu okołoporodowego, jego wzrok z czasem ulegał pogorszeniu, co ostatecznie doprowadziło do całkowitej utraty widzenia w siódmym roku życia.

Po utracie wzroku chłopiec rozpoczął edukację w Laskach, w Zakładzie dla Niewidomych. Tam ukończył szkołę podstawową, a następnie dwuletnie szkolenie zawodowe. To właśnie w tym miejscu odkryto jego słuch absolutny oraz niezwykłe talenty muzyczne. Jego pierwszymi nauczycielami gry na fortepianie byli utalentowani niewidomi muzycy – Włodzimierz Dolański oraz Włodzimierz Bielajew. Niestety, wybuch powstania warszawskiego wstrzymał jego naukę w Laskach.

Rok 1945 otworzył nowy rozdział w życiu pianisty, przenosząc go do Łodzi. Edwin kontynuował swoje kształcenie w średniej, a później w wyższej szkole muzycznej. Grę na fortepianie studiował u Władysława Kędry, a później u Marii Wiłkomirskiej. W 1953 roku zakończył studia z odznaczeniem w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Łodzi.

W tym samym roku wziął udział w Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym w Bukareszcie, gdzie zdobył III nagrodę. Kolejne dwa lata były czasem intensywnych przygotowań do V Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie, który odbył się w 1955 roku. Kowalik znalazł się w gronie finalistów, wykonał Koncert e-moll oraz otrzymał dyplom honorowy. Dwa lata później, w 1957 roku, reprezentował Polskę na Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym w Rio de Janeiro, zdobywając VI nagrodę.

W 1956 roku Kowalik przeniósł się do Warszawy, gdzie mieszkał aż do końca swojego życia. Jego muzyczne osiągnięcia oraz wytrwałość w pokonywaniu przeciwności losu pozostają inspiracją dla wielu.

Działalność i twórczość

Edwin Kowalik to wybitny pianista, którego kariera artystyczna rozpoczęła się już w czasach studenckich. Jego talent zaowocował intensywną działalnością koncertową, która rozwijała się szczególnie po sukcesie w Konkursie Chopinowskim, trwając ponad cztery dekady. Artysta miał okazję występować w wielu polskich miastach oraz za granicą, w krajach takich jak Stany Zjednoczone, Kanada, kraje Ameryki Południowej, Niemcy, Rosja, Czechy, Słowacja, Austria, Hiszpania i Anglia. Jego repertuar obejmował zarówno koncerty z orkiestrą, jak i recitale solowe, a także chętnie łączył muzykę z poezją w swoich wystąpieniach.

Od 1957 roku Kowalik aktywnie wspierał życie muzyczne osób niewidomych, pełniąc rolę redaktora oraz wydawcy nut w systemie brajlowskim w Polskim Związku Niewidomych. Współpracował z Towarzystwem im. Fryderyka Chopina, co przyniosło owoce w postaci wydania Dzieł Wszystkich F. Chopina oraz Dzieł Wybranych K. Szymanowskiego w formacie brajlowskim. Dodatkowo, jego praca doprowadziła do opracowania licznych podręczników do nauki gry oraz zbiorów nutowych, które wspierały instrumentalistów oraz chóry.

W 1960 roku artysta zainicjował powstanie czasopisma „Magazyn Muzyczny”, gdzie przez wiele lat pełnił funkcję redaktora naczelnego. Jego wiedza i doświadczenie w świecie muzyki pozwoliły mu również na aktywny udział w jury różnych konkursów muzycznych organizowanych przez PZN. Jako specjalista w dziedzinie unifikacji notacji muzycznej, Kowalik angażował się w współpracę na międzynarodowej arenie.

Edwin Kowalik był również autorem esejów, wspomnień oraz artykułów dotyczących kultury, zwłaszcza muzyki. Tworzył także niewielkie utwory fortepianowe, piosenki oraz pieśni, często pisząc do nich własne teksty. Jego osiągnięcia w dziedzinie kompozycji zostały docenione w 1979 roku, kiedy zdobył III nagrodę w praskim konkursie kompozytorskim za dzieło zatytułowane Tryptyk na fortepian.

Artysta był nie tylko pasjonatem muzyki, lecz także wielkim miłośnikiem poezji, co doprowadziło go do własnej twórczości poetyckiej. Kowalik posiadał także bogaty dorobek nagraniowy, w tym kilka płyt analogowych takich jak Piano favorite Pronit SXL-1088 oraz Recital fortepianowy Muza SXL-0583. Po jego śmierci wydano płytę CD Moje fascynacje, zawierającą utwory Fryderyka Chopina w wykonaniu Kowalika, przeplatane jego wierszami interpretowanymi przez Krzysztofa Kolbergera.

Za swoje zasługi dla kultury, Edwin Kowalik otrzymał wiele odznaczeń muzycznych i państwowych, w tym Złoty Krzyż Zasługi w 1956 roku, Order Sztandaru Pracy w 1979 oraz Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski w 1970. Był również uhonorowany tytułem Zasłużonego Działacza Kultury oraz Odznaką Honorową PZN.

Dokumentalne filmy takie jak Chopin zapisany brajlem oraz Pamięci Edwina Kowalika przybliżają jego życie i twórczość. W 1998 roku powstało Towarzystwo Muzyczne im. Edwina Kowalika, które ma na celu wspieranie oraz promowanie aktywnego uczestnictwa osób niewidomych w muzyce.

---

Oceń: Edwin Kowalik

---